جمعی از استادان دانشگاه، کارشناسان و کنشگران سازمان های مردم نهاد در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی با امضا یک نامه خطاب به دکتر مسعود پزشکیان رییس جمهوری اسلامی ایران از او خواستند همان طور که در شعارهای انتخاباتی وعده داد در راستای جلوگیری از بازگشت کابوس مجدد بهرهبرداری از جنگلهای شمال ایران که جز خسران و ضرر سودی به حال جنگلها ندارد، اقدامات لازم برای مطالعات تکمیلی و نظرسنجی از استادان مرتبط دانشگاهی و اتخاذ راههای اصولی مدیریت منابع طبیعی را انجام دهد.
امضاکنندگان این نامه تاکید کرده اند بسیاری از استادان دانشگاه ها، کارشناسان خبره و کنشگران مدنی و جوامع محلی و بومیان حاشیه جنگل های شمال با این موضوع هم نظرند که در شرایطی که کشور به شدت با مشکلات عدیده اجتماعی، اقتصادی و بوم شناختی مواجه است، خروج هر گونه چوب درختان جنگلی و دخالت های مشابه، جز تامین منافع مافیای چوب که در کمین غارت جنگل ایستاده اند ماحصلی نخواهد داشت.
به اذعان این صاحب نظران عرصه های منابع طبیعی و محیط زیست، وجود درختان حتی از نوع خشکه دار در جنگل برای مانایی حیات آن ضروری است و سلامت بوم سازگان و توالی جنگل را تضمین می کند. بنابراین، هرگونه خروج چوب آلات و بهره کشی از جنگل های زخم خورده ی هیرکانی و نیز زراعت چوب در عرصه های جنگلی، کاملا غیرعلمی، مردود و مغایر با اصل 45 و 50 قانون اساسی، ماده 2 آیین نامه اجرایی لایحه قانون اصلاح قانون واگذاری و احیای اراضی مصوب 1359، “قانون حفاظت از جنگل ها و مراتع” مصوب 1346و موازین شرعی در بهره برداری منابع تجدید شونده و انفال است.
متن کامل نامه در ادامه منتشر می شود.
بنام خدا
جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
با سلام و دعای خیر
احتراما به استحضارعالی میرساند جنگل های باستانی هیرکانی به عنوان فسیل زنده، بازمانده ای از دوران سوم زمین شناسی با قدمتی بیش از 45 میلیون سال هستند که به ما و نسل های بعد به امانت و میراث رسیده اند. این جنگل های کهن، در چهل و سومین اجلاس کنوانسیون میراث جهانی یونسکو به تاریخ ۱۴ تیر ۱۳۹۸- (جمهوری آذربایجان) در فهرست میراث های طبیعی جهانی قرار گرفت.
جنگل های هیرکانی هفتاد سال پیش مساحتی برابر 3.6 میلیون هکتار داشته اند که امروز به کمتر از دو میلیون هکتار کاهش یافته است. این جنگل ها علاوه بر قدمت دیرینه و اهمیت جهانی، نقشی حیاتی در پایداری آب و هوا و اقلیم، خاک، آب، تنوع زیستی، معیشت، زیبایی منظر و سکونت گاه های انسانی و کشاورزی در دشت های پایین دست خود دارند. جنگل ها همانند هر بوم سازگان (اکوسیستم) دیگر، یک محیط زنده و پویا محسوب می شوند که یک هویت و کلیت فراتر از اجزای تشکیل دهنده خود (سوپرارگانیزم) را به وجود می آورند. از این رو، هر گونه دستکاری غیرعلمی و غیراصولی این بوم سازگان ها، می تواند نتایج بسیار زیانباری را برای ویژگی ها و کارکردهای آن ها به دنبال داشته باشد.
لازمه هر گونه دخالت در جنگل ها، شناخت علمی، توان سنجی، ارزیابی اثرات محیط زیستی طرح ها و برنامه ها است. در غیراین صورت، باید آماده پیامدهای منفی و بسیار ویرانگر و غیرقابل جبران در خصوص اقلیم، حفظ خاک و آب، گونه ها، معیشت زیستگاه های انسان و کشاورزی باشیم.
جای بسی تاسف است که اخیرا دو تبصره ذیل ماده 36 لایحه قانون برنامه هفتم به بهانه زراعت چوب و خروج و فروش چوب آلات جنگلی که از ابتدا نیز مورد مخالفت کارشناسان بود توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ابلاغ شده و باز کننده شروع روند بهره برداری است؛ به گونه ای که پای بهره کشی توسط شرکت های سودجو را به جنگل های کهن هیرکانی باز خواهد کرد.
یادآور می شود اجرای تبصره (1) ماده 36 قانون برنامه هفتم فارغ از نادرستی و جهت دار بودن، برای “سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور” الزام آور نبوده و با وجود تعداد زیادی از احکام الزامآور و برخوردار از اولویت، محل تعجب است که چرا با چنین شتابی و علی رغم مخالفت های دامنه دار کارشناسان و کنشگران حوزه محیط زیست و منابع طبیعی کشور، عده ای در پی اجرایی شدن آن هستند.
از سوی دیگر یادآوری این نکته ضروری است که در تبصره (1) ماده 36 این لایحه، عنوان شده که هرگونه اقدامی در خصوص این جنگل ها، «صرفاً توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تایید رئیس سازمان مزبور انجام می شود» و این درحالی است که، مقرر شده تا بهره برداری از درختان شکسته و افتاده از سوی شرکت های پیمانکار انجام شود که این امر ناقض منویات مصرح همین تبصره (1) است که محل مناقشه می باشد. از سوی دیگر، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در زمان صدور ابلاغیه برداشت، از سوی سرپرست فعلی سازمان، مدیریت شده و بازهم برخلاف تصریح قانونی، ابلاغ مذکور با “تایید رئیس سازمان” انجام نشده است.
بسیاری از استادان دانشگاه ها، کارشناسان خبره و کنشگران مدنی و جوامع محلی و بومیان حاشیه جنگل های شمال با این موضوع هم نظرند که در شرایطی که کشور به شدت با مشکلات عدیده اجتماعی، اقتصادی و بوم شناختی مواجه است، خروج هر گونه چوب درختان جنگلی و دخالت های مشابه، جز تامین منافع مافیای چوب که در کمین غارت جنگل ایستاده اند ماحصلی نخواهد داشت. این در حالی است که به اذعان صاحب نظران عرصه های منابع طبیعی و محیط زیست، وجود درختان حتی از نوع خشکه دار در جنگل برای مانایی حیات آن ضروری است و سلامت بوم سازگان و توالی جنگل را تضمین می کند. بنابراین، هرگونه خروج چوب آلات و بهره کشی از جنگل های زخم خورده ی هیرکانی و نیز زراعت چوب در عرصه های جنگلی، کاملا غیرعلمی، مردود و مغایر با اصل 45 و 50 قانون اساسی، ماده 2 آیین نامه اجرایی لایحه قانون اصلاح قانون واگذاری و احیای اراضی مصوب 1359، قانون حفاظت از جنگل ها و مراتع مصوب 1346و موازین شرعی در بهره برداری منابع تجدید شونده و انفال است.
جناب آقای رییس جمهور، همان طور که در شعارهای انتخاباتی وعده داده بودید اثربخشی حفظ و مدیریت منابع طبیعی و جنگلها بسیار بیشتر از بهرهبرداری ناپایدار و بدون طرح و برنامه علمی و عملی جنگلداری است.
خواهشمند است در راستای جلوگیری از بازگشت کابوس مجدد بهرهبرداری از جنگلهای شمال ایران و اینگونه اقدامات مقطعی که جز خسران و ضرر سودی به حال جنگلها ندارد، دستورات لازم برای مطالعات تکمیلی و نظرسنجی از استادان مرتبط دانشگاهی و اتخاذ راههای اصولی مدیریت منابع طبیعی مبذول فرمایید.
با احترام
اسامی امضا کنندگان
- علی بناگر دبیر اتحادیه انجمن های علمی منابع طبیعی و محیط زیست ایران
- حنیف رضا گلزار کنشکر محیط زیست
- وحید اعتماد عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
- مریم شهبازی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- حمیدرضا رضایی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- زهرا قلیچی پور، عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه حکیم سبزواری
- مجید مخدوم استاد دانشگاه تهران و رئیس انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
- عبدالرسول سلمان ماهینی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- باریس مجنونیان، عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
- محمد حجتی، عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ساری
- سید محمود قاسمپوری، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس
- محمد باقر رضایی عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع و رییس اتحادیه انجمن های گیاهان دارویی ایران
- مهدی زارع، عضو هیات علمی و استاد پژوهشکده زمین شناسی
- محمد درویش عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
- نغمه مبرقعی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و عضو شورای عالی محیط زیست
- افشین دانه کار عضو هیات علمی دانشگاه تهران و عضو شورای عالی محیط زیست
- مریم شکری، استاد بومشناسی گیاهی دانشگاه مازندران
- نصرت اله صفاییان، استاد بوم شناسی عمومی و کاربردی دانشگاه مازندران
- رضا شیخ پور، کارشناس جنگل و جنگلبان
- کامبیز طاهری آبکنار عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان
- حمیدرضا دورودیان، عضو هیات علمی، اکولوژی کشاورزی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد لاهیجان
- سید مهدی مجتهدی، دکترای برنامهریزی و آموزش محیطزیست، مدیر عامل انجمن دامون
- سپیده سعیدی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- عیسی کهن، عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری
- فاطمه صادقی فر، عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری
- ابراهیم زینلی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- محمد اسماعیل اسدی، پژوهشگر مستقل و بینالمللی آب و خاک و کشاورزی حفاظتی
- حامد یوسف زاده، عضو هیات علمی گروه جنگل ، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس
- علیرضا میکائیلی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- محمودرضا همامی، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان
- فرزانه گنجی. عضو هیات علمی دانشگاه جامع گلستان
- قربان شهریاری، استاد دانشگاه و مدیرگروه منابع طبیعی ومحیط زیست دانشگاه پیام نور کشور
- عباس محمدی، مدیر انجمن دیده بان کوهستان
- هومن روان بخش، عضو هیات علمی گروه جنگل موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع
- محمد صادق فرهادی نیا، عضو هیات علمی دانشگاه کنت انگلستان
- محمود صوفی، دکترای تنوع زیستی، پژوهشگر علوم حفاظت، دانشگاه کنت، کانتربری
- حسین ورجاوند ناصری، دکترای برنامهریزی و مدیریت محیطزیست، رئیس هیات مدیره انجمن دامون
- محمد زارع، رییس انجمن کنترل و مدیریت مناطق بیابانی و استاد دانشگاه یزد
- محمدحسین خودکار، خبرنگار محیطزیست
- نادره وائلیزاده، خبرنگار محیطزیست
- لیلا مرگن، خبرنگار محیطزیست
- مهدی کلاهی، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد و مدیرعامل سمن اتازیس
- فرشته تقیزاده، مدیرعامل سمن دیدهبان آب
- سرا… گالشی، استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- بنیامین ترابی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- محمدحسین قربانی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- جاوید قرخلو، استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- فرشید قادری فر، استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- آسیه سیاهمرگویی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- افشین سلطانی، استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- رضا قربانی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- علی مویدی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- احمد عباس زاده مریوان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- عباس رضایی اصل، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- احمد تقی زاده، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- محمد قربانی، استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- مهران اعلمی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- احمد ندیمی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- حسین زارعی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- علی اصغری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
- حسین مصطفوی دکترای اکولوژی ، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
- صابر وطن دوست، پژوهشگر حوزه محیط زیست، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی
- سهیل اولاد زاده، کارشناس محیطزیست
- حسن اجتماعی،کارشناس محیطزیست و ارتباطات
- علی کشمیری، کنشگر محیطزیست و منابع طبیعی
- یونس خسروبیگی، دانشجوی کارشناسی حقوق و کنشگر محیطزیست
- عطیه پوراکبری، کارشناس محیطزیست و منابع طبیعی
- حمید رضا میرزاده، کارشناس محیط زیست
- ستاره حجتی، روزنامه نگار حوزه آب و توسعه روستایی
- حامد تیزرویان، کارشناس جانور شناسی و فعال محیط زیست
- صیاد شیخی ئیلانلو، کارشناس محیط زیست
- بهنام رحمانی، دبیر اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی محیط زیست ایران
- فرشید کریمی، مدیرعامل موسسه آوای تورنگ گیلان
- حسین آقایی، کنشگر محیطزیست و منابع طبیعی
- نسیم طواف زاده، مدیرعامل موسسه سبز کاران بالان
- فاطمه شفیعی، نایب رییس هیات مدیره آوای تورنگ گیلان
- ساره حکیمی، مدیرعامل موسسه آسمان رود
- اسماعیل فکوری، مدیرعامل موسسه کل و بز اشکور
- ماهان یوسف پور، مدیرعامل موسسه توسعه پایدار گیلان
- رضا حیدری، مدیرعامل موسسه میراث سبز هیرکانی، پانته آ اردانی، مدیر انجمن پاما
- مریم پی سپار، مدیرعامل موسسه قدم های سپید
- داریوش احمدی پور اترگله،کارشناس ارشد محیط زیست
- پیمان احمدی کلیجی، فعال بومی حوزه حیات وحش
- رضا اسدی اتویی، فعال محیط زیست
- علیرضا طاهری تی، کارشناس زیست فناوری
- علیرضا خلیل خلیلی، کارشناس ارشد محیطزیست
- سمیرا خباز، فعال رسانه
- مصطفی دینی/ کارشناس رسمی دادگستری در رشته کشاورزی و منابع طبیعی
- پیام همدانی مجرد ، کارشناس حوزه توسعه پایدار کشاورزی و محیط زیست
- مجید غضنفری، کارشناس رسانه و برنامه ساز محیط زیست
- مهروش خواجه وندی، کارشناس محیطزیست
- محسن عربی، فعال رسانه
- علی بنویدی، فعال اجتماعی
- آزاده مختاری خبرنگار محیط زیست و منابع طبیعی
- علیرضا اسلامی رییس هیات مدیره انجمن علمی سامانه های سطوح آبگیر و هیات علمی خراسان رضوی
- جواد طباطبایی یزدی عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
- زینب حزباوی عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی
- امیر رضا کشتکار عضو هیات علمی مرکز تحقیقات بین المللی بیابان دانشگاه تهران
- عباس پهلوانی عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه حکیم سبزواری
- سعید سیف مدیر مسول دیده بان ایران
- پریسا هاشمی خبرنگار اجتماعی
- منصور افشار محمدیان هیات علمی دانشگاه گیلان
- حمید جلیلوند هیات علمی دانشکده منابع طبیعی ساری
- کوثر حمیدی هیات علمی دانشکده منابع طبیعی ساری
- حامد آقاجانی عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ساری
- محمد فاطمی عضو هیات علمی دانشگاه جامع گلستان
- مسعود مولانا فعال محیط زیست مازندران
- مهدی آیینی خبرنگار محیط زیست
- حمید رضا صادقی پور هیات علمی دانشگاه جامع گلستان
- حسین عبیری گلپایگانی فعال محیط زیست
- زهرا کشوری روزنامه نگار
- الهه موسوی روزنامه نگار محیط زیست و منابع طبیعی